ഹൃദയാഘാതം അഥവാ മയോകാര്‍ഡിയല്‍ ഇന്‍ഫ്രാക്ഷന്‍ (MI) ഇന്ന് കേരളത്തില്‍ അപകടകരമായ തോതില്‍ വര്‍ധിച്ചുവരികയാണ്. മികച്ച ആരോഗ്യ സൂചകങ്ങളാല്‍ ശ്രദ്ധേയമായിരുന്ന സംസ്ഥാനമായിരുന്നിട്ടും, ഇന്ത്യയില്‍ ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ ഹൃദയാഘാത സാധ്യതകള്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യുന്നത് കേരളത്തിലാണ്. 1990-കള്‍ക്ക് ശേഷം ഈ രോഗങ്ങളുടെ എണ്ണത്തില്‍ മൂന്നിരട്ടി വര്‍ധനവ് ഉണ്ടായതായി പഠനങ്ങള്‍ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

തിരുവനന്തപുരത്ത് നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തില്‍, വ്യക്തമായ ഹൃദയധമനീരോഗം (Coronary Artery Disease) ബാധിച്ചവര്‍ 3.5% ആയിരുന്നു. എന്നാല്‍ സാധ്യതയുള്ള കേസുകള്‍ കൂടി ഉള്‍പ്പെടുത്തിയാല്‍ ഇത് 12.5% ആയി ഉയരുന്നു. ഇതില്‍ സ്ത്രീകളിലാണ് (14.3%) പുരുഷന്മാരെക്കാള്‍ (9.8%) കൂടുതല്‍ കാണിക്കുന്നത് എന്നതും ശ്രദ്ധേയമാണ്. ഒരു വലിയ ദേശീയ സര്‍വേയില്‍, അടുത്ത 10 വര്‍ഷത്തിനുള്ളില്‍ ഹൃദയസംബന്ധമായ രോഗങ്ങള്‍ വരാനുള്ള ഏറ്റവും ഉയര്‍ന്ന സാധ്യത (19.5%) രേഖപ്പെടുത്തിയതും കേരളത്തിലാണ്. ഈ കണക്കുകള്‍, നമ്മുടെ ജീവിതശൈലിയും നഗരവല്‍ക്കരണവും സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ഹൃദയാരോഗ്യത്തെ നിശ്ശബ്ദമായി എങ്ങനെ മാറ്റിമറിച്ചു എന്നതിന്റെ പ്രതിഫലനമാണ്.

ഗുരുതരമായതും അല്ലാത്തതുമായ 

ഹൃദയാഘാതങ്ങളും ചികിത്സയും

ഹൃദയാഘാതവുമായി ആശുപത്രിയില്‍ ചെന്നാല്‍ പെട്ടെന്നു തന്നെ 'ആന്‍ജിയോപ്ലാസ്റ്റി' വേണം എന്ന് പറഞ്ഞു പേടിപ്പിക്കാറുണ്ട് എന്ന് ചിലര്‍ പരാതി പറയാറുണ്ട്.

ST-Elevation Myocardial Infarction (STEMI) എന്നും Non-ST-Elevation Myocardial Infarction (NSTEMI) എന്നും തരംതിരിക്കുന്നു. STEMI ആണ് ഏറ്റവും ഗുരുതരമായ രൂപം. പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരു കൊറോണറി ധമനി പൂര്‍ണമായി അടഞ്ഞുപോകുമ്പോഴാണ് ഇത് സംഭവിക്കുന്നത്. രക്തയോട്ടം പുനഃസ്ഥാപിക്കാന്‍ ഇതിന് അടിയന്തര ചികിത്സ ആവശ്യമാണ്. അത് ആന്‍ജിയോപ്ലാസ്റ്റി (ധമനി തുറക്കാന്‍ ബലൂണും സ്റ്റെന്റും ഉപയോഗിക്കുന്നത്) വഴിയോ, അല്ലെങ്കില്‍ ആന്‍ജിയോപ്ലാസ്റ്റി ഉടനെ സാധ്യമല്ലെങ്കില്‍ രക്തം കട്ടപിടിച്ചത് അലിയിക്കുന്ന മരുന്നുകള്‍ ഉപയോഗിച്ചോ നല്‍കാം. ഈ സാഹചര്യത്തില്‍ കൃത്യസമയത്ത് ചികിത്സ ലഭിച്ചില്ലെങ്കില്‍ ഒന്നുകില്‍ മരണം സംഭവിക്കുകയോ അല്ലെങ്കില്‍ ഹൃദയത്തിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനത്തില്‍ ശരിപ്പെടുത്താന്‍ പറ്റാത്ത വിധമുള്ള കേടുപാടുകള്‍ സംഭവിക്കാനോ സാധ്യതയുണ്ട്.

കേരളത്തില്‍ അടിയന്തര ചികിത്സാ സൗകര്യങ്ങള്‍ താരതമ്യേന മെച്ചപ്പെട്ട നിലയിലാണ്. ഏകദേശം 70% ആളുകളും ആന്‍ജിയോപ്ലാസ്റ്റി സൗകര്യമുള്ള ആശുപത്രിയുടെ 30 മിനിറ്റിനുള്ളില്‍ എത്താവുന്ന പരിസരങ്ങളില്‍ താമസിക്കുന്നുണ്ട്. എങ്കിലും, രോഗം നേരത്തെ തിരിച്ചറിയുന്നത് ഏറ്റവും നിര്‍ണായകമാണ്.

NSTEMI ഭാഗികമായ തടസ്സം മൂലമാണ് ഉണ്ടാകുന്നത്. ഇത് ഇ.സി.ജിയില്‍ കാര്യമായ മാറ്റങ്ങള്‍ വരുത്തുന്നില്ലെങ്കിലും, ഹൃദയത്തിന് കാര്യമായ കേടുപാടുകള്‍ സംഭവിച്ചു എന്നതിന്റെ സൂചനയാണിത്. ആശുപത്രിയില്‍ പ്രവേശിപ്പിക്കുക, രക്തം കട്ടപിടിക്കുന്നത് തടയുന്ന മരുന്നുകള്‍ നല്‍കുക, ഹ്യദയമിടിപ്പ് നിരീക്ഷിക്കുക, തുടര്‍ന്ന് മൂന്നോട്ടുള ചികിത്സ നിര്‍ണയിക്കാന്‍ ആന്‍ജിയോഗ്രാഫി നടത്തുക എന്നിവയാണ് ഈ രോഗികളില്‍ ചെയ്യാറുള്ളത്. ഈ രണ്ട് തരം ഹൃദയാഘാതങ്ങള്‍ക്കും ദീര്‍ഘകാലത്തേക്ക് മരുന്നുകള്‍, കാര്‍ഡിയാക് പുനരധിവാസം, ഏറ്റവും പ്രധാനമായി, രോഗം ആവര്‍ത്തിക്കാതിരിക്കാന്‍ ജീവിതശൈലിയില്‍ ശാശ്വതമായ മാറ്റങ്ങള്‍ എന്നിവ അനിവാര്യമാണ്.

എന്തുകൊണ്ടാണ് അപകടസാധ്യത കൂടുന്നത്?

ഈ വര്‍ധനവിനു പിന്നിലെ പ്രധാന കാരണം നമ്മുടെ ആധുനിക ജീവിതശൈലി തന്നെയാണ്. ഉയര്‍ന്ന കലോറിയുള്ള ഭക്ഷണക്രമം, സംസ്‌കരിച്ച കാര്‍ബോഹൈഡ്രേറ്റുകളും കൊഴുപ്പുകളും ധാരാളമായി കഴിക്കുന്നത്, വ്യായാമമില്ലായ്മ, അമിതവണ്ണം, പ്രമേഹം, വിട്ടുമാറാത്ത മാനസിക സമ്മര്‍ദ്ദം എന്നിവയെല്ലാം സാധാരണമായിരിക്കുന്നു. കേരളത്തിലെ 35-55 വയസ്സിനിടയിലുള്ള സ്ത്രീകളില്‍ നടത്തിയ ഒരു പഠനത്തില്‍, 70%-ലധികം പേര്‍ക്കും മതിയായ വ്യായാമം ഇല്ലെന്നും, മൂന്നില്‍ രണ്ട് പേര്‍ അമിതവണ്ണമുള്ളവരാണെന്നും, മൂന്നിലൊന്ന് പേര്‍ക്ക് രക്തത്തില്‍ ഉയര്‍ന്ന പഞ്ചസാരയുടെ അളവ് ഉണ്ടെന്നും കണ്ടെത്തി. ഇത്തരം ഘടകങ്ങള്‍ കൂടിച്ചേര്‍ന്നാല്‍ ഹൃദ്രോഗത്തിനുള്ള സാധ്യത ഗണ്യമായി വര്‍ധിക്കുന്നു.

പ്രമേഹം, രക്താതിമര്‍ദം, ഡിസ്ലിപിഡീമിയ (അസാധാരണമായ കൊളസ്ട്രോള്‍ നില), കുടുംബപരമായ പശ്ചാത്തലം തുടങ്ങിയ ഘടകങ്ങള്‍ ഇതിന് വലിയ കാരണമാകുന്നു.

കേരളത്തിലെ ആശുപത്രികളിലെ കണക്കുകള്‍ പ്രകാരം, ഹൃദ്രോഗികളില്‍ 79% പേര്‍ക്ക് പ്രമേഹവും, 71% പേര്‍ക്ക് അസാധാരണമായ കൊളസ്ട്രോളും, പകുതിയിലധികം പേര്‍ക്ക് രോഗത്തിന്റെ കുടുംബ പശ്ചാത്തലവും ഉണ്ടായിരുന്നു. സ്ത്രീകളില്‍, അമിതവണ്ണവും അടിവയറ്റിലെ കൊഴുപ്പ് അടിഞ്ഞുകൂടുന്നതും വളരെ സാധാരണവും അപകടകരവുമാണ്. ആര്‍ത്തവവിരാമത്തിനു ശേഷം ഈസ്ട്രജന്‍ ഹോര്‍മോണിന്റെ സംരക്ഷണ ഫലം കുറയുന്നതോടെ സ്ത്രീകളുടെ ഹൃദയാഘാത സാധ്യത കുത്തനെ കൂടുന്നു. എന്നിട്ടും, പല സ്ത്രീകളും ഹൃദ്രോഗത്തെ 'പുരുഷന്മാരുടെ രോഗം' ആയി കണക്കാക്കുകയും, പരിശോധനകള്‍ വൈകിക്കുകയും, വ്യക്തമായ ലക്ഷണങ്ങളെ അവഗണിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

ലക്ഷണങ്ങളെ മുന്‍കൂട്ടി തിരിച്ചറിയുക

ഹൃദയാഘാതം സാധാരണയായി നെഞ്ചിന്റെ മധ്യഭാഗത്ത് ഭാരം. മര്‍ദ്ദം, അല്ലെങ്കില്‍ പുകച്ചില്‍ പോലുള്ള അസ്വസ്ഥതയായിട്ടാണ് അനുഭവപ്പെടുന്നത്. ഇത് ഇടതു കൈ, താടിയെല്ല്, കഴുത്ത്, പുറം എന്നിവിടങ്ങളിലേക്ക് വ്യാപിച്ചേക്കാം. ഇതിനോടൊപ്പം വിയര്‍പ്പ്, ഓക്കാനം, ഉത്കണ്ഠ എന്നിവയും ഉണ്ടാകാം. എങ്കിലും, എല്ലാ ഹൃദയാഘാതങ്ങളും ക്ലാസിക് രൂപത്തില്‍ ആയിരിക്കണമെന്നില്ല.

സ്ത്രീകളിലും പ്രമേഹമുള്ളവരിലും പലപ്പോഴും ശ്വാസംമുട്ടല്‍, അസാധാരണമായ ക്ഷീണം, പുറംഭാഗത്തോ താടിയെല്ലിലോ ഉള്ള വേദന, അല്ലെങ്കില്‍ നേരിയ ദഹനക്കേട് പോലുള്ള അസ്വസ്ഥതകള്‍ എന്നിങ്ങനെയുള്ള അസാധാരണമായതോ ബുദ്ധിമുട്ടില്ലാത്തതോ ആയ ലക്ഷണങ്ങള്‍ കണ്ടേക്കാം. ചില പ്രമേഹരോഗികളില്‍ നെഞ്ചുവേദന തീരെയില്ലാത്ത നിശ്ശബ്ദ ഹൃദയാഘാതം (Silent Heart Attack) സംഭവിക്കാം. ഇത് കാരണം പലരും ആശുപത്രിയില്‍ എത്താന്‍ വൈകുകയും ജീവന്‍ രക്ഷിക്കാനുള്ള വിലപ്പെട്ട സമയം നഷ്ടപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു.

ഹൃദയ സംബന്ധമായ വേദനയെ ഗ്യാസ്ട്രൈറ്റിസ് (Gastritis) അല്ലെങ്കില്‍ അസിഡിറ്റി പോലുള്ള വയറിലെ അസ്വസ്ഥതകളില്‍നിന്ന് വേര്‍തിരിച്ചറിയേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്. ഗ്യാസ്ട്രിക് അസ്വസ്ഥത പലപ്പോഴും ഭക്ഷണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുകയും അന്റാസിഡുകള്‍ കഴിക്കുമ്പോള്‍ മെച്ചപ്പെടുകയും കൂടുതലായി വയറിന്റെ മുകള്‍ ഭാഗത്ത് അനുഭവപ്പെടുകയും ചെയ്യും. എന്നാല്‍, ഹൃദയസംബന്ധമായ വേദന സാധാരണയായി ഭക്ഷണവുമായി ബന്ധമില്ലാത്തതും അധ്വാനിക്കുമ്പോഴോ സമ്മര്‍ദത്തിലായിരിക്കുമ്പോഴോ സംഭവിക്കാവുന്നതും മിക്കപ്പോഴും വിയര്‍പ്പോ ശ്വാസം മുട്ടലോ കൂടെ അനുഭവപ്പെടുകയും ചെയ്യും. സംശയമുണ്ടെങ്കില്‍ സ്വയം ചികിത്സിക്കാന്‍ ശ്രമിക്കാതെ ഉടന്‍ വൈദ്യസഹായം തേടുകയാണ് ഏറ്റവും സുരക്ഷിതം.

പ്രതിരോധമാണ് ചികിത്സയേക്കാള്‍ നല്ലത്

ഹൃദ്രോഗം എന്നത് കേവലം ഭാഗ്യക്കേടുകൊണ്ടോ കുടുംബ പശ്ചാത്തലത്തിലോ ഒതുങ്ങുന്ന ഒന്നല്ല. ഇത് വലിയൊരളവില്‍ തടയാന്‍ കഴിയുന്നതാണ്. പതിവായ വ്യായാമങ്ങള്‍, പുകവലി ഉപേക്ഷിക്കല്‍, പഴങ്ങളും പച്ചക്കറികളും ധാരാളമടങ്ങിയ സമീകൃതാഹാരം, ആരോഗ്യകരമായ ഭാരം നിലനിര്‍ത്തല്‍, രക്തസമ്മര്‍ദം, പ്രമേഹം, കൊളസ്ട്രോള്‍ എന്നിവ നിയന്ത്രിക്കുക എന്നിവയിലൂടെ ഈ സാധ്യത ഗണ്യമായി കുറയ്ക്കാന്‍ സാധിക്കും. സ്ത്രീകള്‍, പ്രത്യേകിച്ചും ആര്‍ത്തവവിരാമത്തിനു ശേഷം, തങ്ങളുടെ ഹൃദയാരോഗ്യത്തില്‍ കൂടുതല്‍ ശ്രദ്ധ ചെലുത്തണം. രോഗലക്ഷണങ്ങള്‍ 'ഗ്യാസ്' അല്ലെങ്കില്‍ 'ക്ഷീണം' ആണെന്ന് കരുതി അവഗണിക്കരുത്.

ഹൃദയാഘാതങ്ങള്‍ വിദൂരമായ ഒരു സാധ്യതയല്ല. അവ നമ്മുടെ അയല്‍പക്കങ്ങളിലും ജോലിസ്ഥലങ്ങളിലും കുടുംബങ്ങളിലും സംഭവിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. അവബോധം, സമയബന്ധിതമായ നടപടി, സ്ഥിരമായ ചില ജീവിതശൈലീ മാറ്റങ്ങള്‍ എന്നിവക്ക് വലിയ മാറ്റമുണ്ടാക്കാന്‍ കഴിയും. ഇന്ന് നിങ്ങളുടെ ഹൃദയത്തെ ശ്രദ്ധിക്കുന്നത് നിങ്ങള്‍ക്കും നിങ്ങളുടെ പ്രിയപ്പെട്ടവര്‍ക്കും ആരോഗ്യകരമായ ഒരു ഭാവി ഉറപ്പ് നല്‍കും.